Sosyal tabakalaşma, toplumdaki kişi ve grupların gelir, eğitim, meslek, sosyal statü, milliyet ve diğer faktörler gibi çeşitli kriterlere göre katmanlara veya tabakalara sınıflandırıldığı süreçtir.

Tüm toplumlar temel sosyal kurumları temel alınarak incelenir ve analiz edilir. Bu kurumlar sosyal sınıf, zenginlik, prestij, güç veya sosyal hareketlilik gibi faktörler olabilir. Genel olarak bu faktörler, insanlardan oluşan bir toplumun özellikleri olan her türlü sosyal tabakalaşmayı oluşturur.

Bu farklılıkları incelemenin sosyolojik perspektifi hakkında düşünmek zor olabilir. İnsanların toplumda neden ve nasıl katmanlara ayrıldığına dair ince nüanslar ve yönler karmaşıktır. Bir toplumu karakterize etmede önemli rol oynayan iki faktör eşitsizlik ve sosyal hareketliliktir. Toplumsal tabakalaşmaya ilişkin tarihsel kanıtlar, feodal çağdaki köle, kast ve sınıflı toplumlara kadar uzanır. Toplumsal tabakalaşmanın olumsuz yönleri nedeniyle Karl Marx gibi sosyologların teorilerinde ütopik bir toplum önerilmiştir. Ancak bir toplumda yalnızca eşitsizliğin derecesinin sınırlanabileceği önemli ölçüde gözlemlenmiştir; ortadan kaldırılamaz. Yalnızca Avrupa gibi belirli ideal, gelişmiş demokrasiler toplumdaki ayrımcılık düzeyini kontrol edebilmiştir.

Bu yazı size sosyal tabakalaşmanın tanımı ve özellikleri hakkında her şeyi anlatacak. Öyleyse başlayalım...

Sosyal tabakalaşma nedir?

toplumsal tabakalaşma bir toplumun üyelerinin sosyal statü, zenginlik, eğitim, güç ve diğer sosyal özellikler gibi belirli kriterlere göre farklı katmanlara veya katmanlara gruplandırılması sürecidir. Bu süreç, bazı grupların diğerlerinden daha yüksek statü ve ayrıcalıklara sahip olduğu bir hiyerarşiyle sonuçlanır.

Sosyal tabakalaşmanın temel yönleri şunları içerir:

  1. Sosyal durum:

    • Ekonomik: Gelir düzeyi, zenginlik ve kaynak sahipliği.
    • Eğitici: Eğitim düzeyi, derece, eğitim başarıları.
    • Prestij: Toplumda sosyal tanınma, saygı ve prestij.
    • Güç: Etki düzeyi, kontrol ve siyasi güç.

  2. Toplumsal tabakalaşma. Sınıflandırma:

    • Dikey tabakalaşma: Toplumun kaynaklara ve fırsatlara farklı erişim düzeylerine sahip katmanlara bölünmesi.
    • Yatay tabakalaşma: İnsanları yaş, cinsiyet, ırk gibi ortak özelliklere göre gruplamak.

  3. mobilite:

    • Kaldırma yeteneği: Bir bireyin veya grubun sosyal statüsünü değiştirme yeteneği.
    • İstikrar: Bir toplumdaki sosyal tabakalaşmanın değişkenlik veya istikrar derecesi.

  4. Toplumsal tabakalaşma. Ayrımcılık ve Eşitsizlik:

    • Eşitsizlik: Farklı sosyal gruplara sağlanan eşitsiz fırsatlar ve kaynaklar.
    • Ayrımcılık: Belirli gruplara karşı olumsuz muamele veya önyargı onların sosyal durum.

  5. Yapı ve Katmanlama:

    • Açık tabakalaşma: Sosyal statüyü değiştirme imkanı, katmanlar arası geçirgenlik.
    • Kapalı tabakalaşma: Sınırlı hareketlilik, sosyal statüyü değiştirmede zorluk.

  6. Toplumsal tabakalaşma. Sosyokültürel Çalışmalar:

    • Sınıf Analizi: Toplumdaki sınıfın incelenmesi ve bunun davranış ve fırsatlar üzerindeki etkisi.
    • Etnik tabakalaşma: Sosyal statü ile etnik köken arasındaki ilişki.

Sosyal tabakalaşmanın geniş sosyal, ekonomik ve politik sonuçları olabilir ve insanların hayatlarının çeşitli yönlerindeki fırsatlarını etkileyebilir.

Çeşitli tabakalaşma biçimleri.

  1. Ücretsiz ve özgür olmayan
  2. sınıf
  3. Kast
  4. Miras ve durum
  5. Meslek ve gelir
  6. Irk ve etnik köken
  7. İktidar sınıfı
  8. İdari pozisyon

Tabakalaşmanın özellikleri

Melvin M. Toomin'e göre tabakalaşmanın çeşitli özellikleri şunlardır:

  1. Bu sosyal
  2. Bu çok eski
  3. evrensel
  4. Çeşitli şekillerde gelir
  5. Bu mantıklı

Türler. Toplumsal tabakalaşma

Sosyal tabakalaşma nedir

Sosyal tabakalaşma farklı toplumlarda farklı biçimler alır. Her ne kadar temel önerme kaynakların eşitsiz dağılımı olsa da, bu kaynaklar sosyal kurumlara kayıtsız kalabilmektedir.

1. Sınıfa göre tabakalaşma. 

Bunun nedeni toplumdaki gelir ve servetin eşitsiz dağılımıdır. Karl Marx'ın teorisine göre toplum, burjuvazi ve işçi sınıfı olarak ikiye bölünmüş durumda; birincisi, makul ücretin altında işler için ikincisini sömürüyor. Toplumsal tabakalaşma
Bu gelir eşitsizliği, bireysel haklara, özgürlüğe, özgürlüğe, güce, kişinin fikrini ifade etme hakkına vb. karşı ayrımcılıkta kendini gösterir. Dolayısıyla, iyi sağlık hizmetleri, eğitim ve temizlik gibi temel hizmetlere erişim eksikliği, toplumda farklı muameleye yol açmaktadır. Bu, bir bütün olarak toplumun genel kalkınma potansiyelini sınırlar.

2. Kast, ırk veya etnik kökene dayalı tabakalaşma. Toplumsal tabakalaşma

Irk söz konusu kişilerin genetik mirasıyla ilgilenirken, etnisite onların kültürel dokusunu ve geleneklerini ifade eder. Irk, kast veya etnik kökene dayalı bu ayrımcılık, gelişmekte olan ve gelişmiş ülkelerin tarihi boyunca gözlemlenmiştir. Bu koşulların, insanların sosyal sıralaması için bir kriter olduğu ortaya çıkıyor ve bu da genellikle olumsuz ve ayrımcı bir hiyerarşiye yol açıyor.

3. Cinsiyete göre tabakalaşma 

Buradaki tabakalaşma, toplumda norm haline gelen kalıplaşmış cinsiyet rollerine dayanmaktadır. Cinsiyet rolleri, yalnızca cinsiyetin belirli bir dizi sorumluluğu yerine getireceğini ima eden katı sosyal yapılardır. Bu sosyal rollerde esneklik eksikliği, diğerlerinin üstünlüğü ışığında bir cinsiyete karşı tabakalaşmaya ve ayrımcılığa yol açmaktadır.

Faktörler. Toplumsal tabakalaşma

Sosyal tabakalaşmayı etkileyen faktörler

 

Toplumun sosyal tabakalaşması birçok faktörden etkilenir. Bu faktörler insanları birbirlerine karşı ayrımcılık yapmaya teşvik eden koşullardan başka bir şey değildir. Bu faktörler şunlardır:

1. Zenginlik. 

Gelir ve zenginlik otomatik olarak kişinin toplumdaki prestiji ve gücüyle ilişkilendirilir. Toplumsal tabakalaşma

Burada toplumun iki düzeyi, zengin ve fakir, bir kavşakta duruyor ve kendilerini toplumun diğer alanlarında gösteriyor. Yaş, kast vb. de bireyin sınıfıyla ilgili önemli faktörler haline gelir.

2. Eğitim. Toplumsal tabakalaşma

Okuryazarlık düzeyi eğitimi belirlemez. İyiyle kötüyü ayırt edebilme yeteneği ve toplumdaki farklılıkları kabul edebilecek olgunluk eğitimin temelini oluşturur.
İnsanlardaki etkisiz mantık seviyeleri, engelli insanlara dair basmakalıp ve geleneksel görüşlere yol açmaktadır. bakış açıları sınıfları, kastları, dinleri veya gelirleri.

3. Faktörlerin karşılıklı ilişkisi. Toplumsal tabakalaşma

Sosyal tabakalaşma düzeyini belirleyen tüm faktörler birbirinden izole değildir. Toplumda kast, sınıf, ırk, cinsiyet, cinsellik, milliyet vb. kesişme noktasında yer alır. Bütün bu faktörler birlikte kişinin sosyal statüsünü belirler. Hiyerarşi ne kadar yüksek olursa, kişisel gelişim için gerekli olan saygıya, özgürlüğe ve hizmetlere erişim de o kadar artar.

Tabakalaşmayla ilgili son düşünceler!

Sonuçta, sosyal tabakalaşma uygulaması toplumumuzun köklerine çok derinden kökleşmiş olsa da, kademeli değişim bundan kurtulmaya yardımcı olabilir. Meritokrasiye değer verilir, ancak bireyin kontrolü dışındaki faktörler sosyal sıralamanın temeli olmamalıdır.

 АЗБУКА 

Psikolojik engeller nelerdir?
İletişim nedir?
Marka konsepti
Antrenörlük. Ne olduğunu ?
İşe Alım Sürecinde Dış Kaynak Kullanımı (RPO) kavramı nedir?

Sık Sorulan Sorular (SSS). Toplumsal tabakalaşma.

  1. Sosyal tabakalaşma nedir?

    • Cevap: Sosyal tabakalaşma, toplumu sosyal statü, güç, zenginlik ve ayrıcalık farklılıklarına göre katmanlara veya tabakalara bölme sürecidir.

  2. Sosyal tabakalaşmayı hangi faktörler etkiler?

    • Cevap: Faktörler arasında eğitim, istihdam, gelir, soy, ırk, cinsiyet, yaş ve kişinin toplumdaki konumunu belirleyebilecek diğer unsurlar yer alır.

  3. Sosyal tabakalaşma bağlamında toplumun ana katmanları nelerdir?

    • Cevap: Ana tabaka üst sınıf (elit), orta sınıf, alt sınıf ve evsizlerden oluşmaktadır. Bazı modellerde ayrıca üst, orta ve alt dikey hareketlilik ayrımı da yapılır.

  4. Sosyal hareketlilik nedir?

    • Cevap: Sosyal hareketlilik, bir bireyin veya grubun bir sosyal tabakadan diğerine geçmesinin olasılığını veya imkansızlığını temsil eder. Dikey (yukarı veya aşağı) ve yatay (seviye değişmeden durum değişikliği) olabilir.

  5. Sosyal tabakalaşma kaynaklara erişimi nasıl etkiler?

    • Cevap: Sosyal olarak tabakalı toplumlarda eğitim, sağlık hizmetleri, iş fırsatları ve siyasi güç gibi kaynaklar genellikle sosyal statüye göre eşit olmayan şekilde dağıtılır.

  6. Sosyal tabakalaşmanın sağlık açısından sonuçları nelerdir?

    • Cevap: Sosyal statüsü düşük kişilerin sağlık hizmetlerine, temiz suya ve diğer kaynaklara erişimi sınırlı olabilir ve bu da sağlıkta eşitsizliklere yol açabilir.

  7. Sosyal tabakalaşma zamanla değişebilir mi?

    • Cevap: Evet, sosyal tabakalaşma sosyal, ekonomik veya politik değişimlerin bir sonucu olarak değişebilir. Bu, eğitimde, yasalarda, eşitlik politikalarında vb. değişiklikleri içerebilir.

  8. Sosyal tabakalaşmanın eğitimle ilişkisi nedir?

    • Cevap: Eğitim, genellikle yüksek ücretli mesleklere erişimi belirlediğinden ve sosyal statüyü etkilediğinden, sosyal tabakalaşmada önemli bir rol oynar.

  9. Sosyal tabakalaşma yoluyla hangi sosyal eşitsizlikler ortaya çıkıyor?

    • Cevap: Sosyal eşitsizlikler eğitime, sağlık hizmetlerine, işlere, siyasi güce, haklara ve fırsatlara erişimde kendini gösterebilir.

  10. Sosyal tabakalaşmayla nasıl başa çıkılır?

    • Cevap: Toplumsal tabakalaşmaya karşı mücadele, ayrımcılığı ortadan kaldırmaya, eğitime erişimi artırmaya, çalışma koşullarını iyileştirmeye ve ayrıcalık sistemleriyle mücadeleye yönelik tedbirleri içermektedir. Bu aynı zamanda sosyal ve ekonomik reformları da içerebilir.